Ψάχνεις να βρεις τρόπους για να κάνεις τις περιστασιακές επισκέψεις σου στο γυμναστήριο και την κυριακάτικη ποδηλατάδα, σε μόνιμο τελετουργικό της ζωής σου; Είσαι δηλαδή, από εκείνους, που ενώ θέλουν να αθλούνται σε πιο σταθερή βάση, δυσκολεύονται να βρουν το κίνητρο;
Το μυστικό είναι ένα: Πρέπει να το θέλεις πολύ. Η απλή λογική λέει πως ποτέ δεν θα πεις στους φίλους σου: «Παιδιά, δεν θα δούμε το ματς στην τηλεόραση σήμερα, γιατί έχω προπόνηση». Το κίνητρο της μπάλας –παρέα με τους κολλητούς- είναι ισχυρότερο από το μοναχικό, κοπιαστικό, βαρετό πρόγραμμα στο γυμναστήριο. Άλλο παράδειγμα: βάζεις το ξυπνητήρι μία ώρα νωρίτερα το πρωί να πας για τρέξιμο. Μια μέρα. Δύο μέρες. Την Τρίτη μέρα, απλά κλείνεις το ξυπνητήρι. Το κίνητρο της μιας ώρας παραπάνω ύπνου είναι ισχυρότερο από το τζόγκινγκ μέσα στο κρύο, αξημέρωτα.
Επιστήμονες σαν τους ψυχολόγους ή τους οικονομολόγους, είναι ειδικοί στο να ξεκλειδώνουν «εγκλωβισμένες» ανάγκες και να τις μετατρέπουν σε έννοιες του τύπου: “Θέλω –και αφού θέλω, μπορώ”. Εδώ είναι μερικές από τις καλύτερες στρατηγικές τους.
Δώσε “τυράκι” στον εαυτό σου
Ο Τσαρλς Ντιούχιγκ, δημοσιογράφος και συγγραφέας του “The Power of Habit: Why We Do What We Do in Life and Business ” (“Η δύναμη της συνήθειας: Γιατί κάνουμε ό,τι κάνουμε στη ζωή και στη δουλειά”), συμβουλεύει να ορίσεις μια πραγματικά απολαυστική ανταμοιβή προς τον εαυτό σου, έπειτα από κάθε προπόνηση. Να πιείς ένα smoothie; Δυο παγωμένες μπύρες; Να περάσεις από το σπίτι της κοπέλας σου; Εσύ ξέρεις.
Ο Ντιούχιγκ συστήνει να ακολουθείς μια «νευρολογική κυκλική ρουτίνα», η οποία περιλαμβάνει την ετοιμασία του σάκου, την επίσκεψη στο γυμναστήριο για προπόνηση, το ντους, την επιστροφή στο σπίτι και στη συνέχεια, την ανταμοιβή. «Με την πάροδο του χρόνου, το κίνητρο γίνεται εγγενές. Δηλαδή, μετά από κάθε προπόνηση, ο εγκέφαλος θα συνδέει τον ιδρώτα και τον πόνο με την αύξηση των ενδορφινών -οι χημικές ουσίες που μπορούν να μετατρέψουν κάτι βαρετό σε πραγματικά σούπερ- και σε λίγο καιρό, η προπόνηση από μόνη της θα γίνει η απόλαυση της ημέρας. Χωρίς ανάγκη έξτρα αμοιβής», λέει ο συγγραφέας.
Η δέσμευση
Μπορούμε να κάνουμε άπειρες υποσχέσεις στον εαυτό μας, όλη ημέρα. Αλλά οι έρευνες δείχνουν ότι είναι πιο πιθανό να τις κάνουμε πράξη, όταν δώσουμε μια υπόσχεση μπροστά σε μάρτυρες –όπως οι φίλοι μας. Μπορείς να κάνεις πιο “σκληρή” τη ρήτρα, δεσμευόμενος να πληρώνεις 20 ευρώ σε ένα φίλο σου ή φίλη σου, κάθε φορά που δεν θα πηγαίνεις μαζί του στο γυμναστήριο για προπόνηση. «Είναι η απλούστερη μέθοδος της έννοιας του κόστους που πρέπει να πληρώσουμε όταν δεν τηρούμε τις υποσχέσεις ή τις προθεσμίες μας», εξηγεί ο Τζέρεμι Γκολντχέιμπερ-Φίεμπερτ, Ph.D., επίκουρος καθηγητής της ιατρικής σχολής στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Πρακτικά, αυτό που εννοεί ο καθηγητής είναι πως αν δεσμευτείς σε ένα φίλο σου ότι θα κάνεις μαζί του 30 λεπτά άσκηση τρεις φορές την εβδομάδα για 12 εβδομάδες και δεν το τηρήσεις, να θυμάσαι πως δεν θα νιώσεις απλώς αμήχανος μπροστά του. Θα σου κοστίσει κι ένα κάρο λεφτά -20 ευρώ για όσες φορές την κοπανήσεις.
«Η πρόκληση μιας πραγματικής δέσμευσης μπορεί να δημιουργήσει πολύ ισχυρότερα κίνητρα για να κάνουμε κάτι, το οποίο μακροπρόθεσμα θα μας ανταμείψει πραγματικά –όπως η γυμναστική», λέει ο καθηγητής.
Κάνεις θετικές σκέψεις
Οι θιασώτες της θετικής σκέψης θεωρούν ότι ο οραματισμός και η οπτικοποίηση του τελικού οφέλους που θα προκύψει από μια επίπονη ενέργεια που θέλουμε να κάνουμε, αποτελούν μεγάλο κίνητρο για να το καταφέρουμε. Για παράδειγμα, όταν έχεις αποφασίσει ότι θα σηκωθείς από το κρεβάτι για να πας για τρέξιμο το πρωί, αρκεί να φανταστείς τον ήλιο που θα αισθάνεσαι στο πρόσωπό σου καθώς τρέχεις γύρω από τη λιμνούλα του πάρκου. Και τότε, λένε, ότι θα σηκωθείς και θα πας.
«Δυστυχώς, τέτοιες φαντασιώσεις καλής διάθεσης είναι αποτελεσματικές μόνο όταν συνοδεύονται και από λύσεις των ρεαλιστικών προβλημάτων που μας φρενάρουν», λέει η Γκαμπριέλ Έττινγκεν, Ph.D., ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και συγγραφέας. «Εδώ, λοιπόν είναι το μυστικό. Αφού η επιθυμία σου για ύπνο είναι μεγαλύτερη –ίσως και αναγκαιότερη- από το πρωινό τρέξιμο στο πάρκο, καμία θετική σκέψη δεν θα σε βοηθήσει να σηκωθείς. Μπορείς όμως να κάνεις το τρέξιμό σου αργά το απόγευμα, κατευθείαν μετά τη δουλειά. Και αν αισθάνεσαι πραγματικά κουρασμένος, οραματίσου ότι μετά το τρέξιμο (και μια ολόκληρη μέρα σκληρής δουλειάς) θα πας στο σπίτι να κάνεις ένα ζεστό μπάνιο, να απολαύσεις ένα ωραίο δείπνο και να πέσεις χαλαρός στο κρεβάτι για έναν ήρεμο ύπνο», συστήνει η ψυχολόγος.
Πήγαινε ταμείο
Εξακολουθείς να γυμνάζεσαι; Ωραία. Από σήμερα μπορείς να πληρώνεσαι με μετρητά γι’ αυτό. Μάθε για την εφαρμογή “Pact” στο κινητό σου, μέσω της οποίας άλλοι θα πληρώνουν λεφτά για να τηρείς πιστά το πρόγραμμα γυμναστικής σου. Αν όμως χάσεις μια προπόνηση, επιτρέπεις στην εφαρμογή να χρεώσει την πιστωτική σου κάρτα με το ανάλογο αντίτιμο. Πώς σου φαίνεται σαν ιδέα;
Μια πρόσφατη έρευνα βασισμένη στην παρακολούθηση της κοινότητας που συμμετέχει στο Pact app, δείχνει ότι το χρηματικό κίνητρο είναι το τέλειο μέσο για να μην παρατά κανείς τις προπονήσεις του.
