Η ταινία με τίτλο 12 χρόνια σκλάβος (αγγλικά: 12 Years a Slave) είναι αμερικανική/βρετανική ιστορική, δραματική ταινία παραγωγής 2013. Τη σκηνοθεσία ανέλαβε ο Στιβ ΜακΚουίν και το σενάριο έγραψε ο Τζον Ρίντλεϊ. Η ταινία αποτελεί μια μυθιστορηματική προσαρμογή της αυτοβιογραφίας Twelve Years a Slave του Σόλομον Νόρθαπ, ενός ελεύθερου μαύρου άνδρα που απήχθη στη Γουάσινγκτον το 1841 και πουλήθηκε στη σκλαβιά. Εργάστηκε σε φυτείες στη Λουιζιάνα για 12 χρόνια πριν την απελευθέρωσή του. Την πρώτη επιστημονική έκδοση των απομνημονευμάτων του Νόρθαπ επιμελήθηκαν οι Σου Ίκιν και Τζόσεφ Λόγκσντον το 1968, οι οποίοι προσεχτικά εντόπισαν και επικύρωσαν τη μαρτυρία του Νόρθαπ, βρίσκοντάς την εξαιρετικά ακριβή. Τον πρωταγωνιστικό ρόλο του Νόρθαπ υποδύεται ο Τσιούετελ Έτζιοφορ, ενώ συμμετέχουν οι Μάικλ Φασμπέντερ, Μπένεντικτ Κάμπερμπατς, Πολ Ντέινο, Πολ Τζιαμάτι, Λουπίτα Ναϊόνγκ’ο, Σάρα Πόλσον, Κουβενζανέ Γουόλις, Άλφρ Γούνταρντ και Μπραντ Πιτ.
Η ταινία κυκλοφόρησε στους κινηματογράφους σε περιορισμένο κύκλωμα αιθουσών στις 18 Οκτωβρίου 2013 και σε ευρύτερη διανομή την 1η Νοεμβρίου 2013. Απέσπασε διθυραμβικά σχόλια από τους κριτικούς και έλαβε 9 υποψηφιότητες για Όσκαρ μεταξύ των οποίων για Καλύτερη Ταινία, Σκηνοθεσία, Α΄ Ανδρικού Ρόλου για την ερμηνεία του Έτζιοφορ, Β΄ Ανδρικού Ρόλου για τον Φασμπέντερ, Β’ Γυναικείου Ρόλου για την Ναϊόνγκ’ο και Διασκευασμένου Σεναρίου, κερδίζοντας στις κατηγορίες Καλύτερης Ταινίας, Διασκευασμένου Σεναρίου και Β’ Γυναικείου Ρόλου. Έλαβε επίσης 11 υποψηφιότητες για BAFTA κερδίζοντας δύο στις κατηγορίες Καλύτερης Ταινίας και Α΄ Ανδρικού Ρόλου. Βραβεύτηκε επίσης με τη Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ταινίας – Δράμα από τις συνολικά 7 υποψηφιότητες.
12 χρόνια σκλάβος – Πλοκή
Το 1841, ο Σόλομον Νόρθαπ είναι ένας ελεύθερος μαύρος άνδρας που ζει μαζί με τη σύζυγό του και τα παιδιά τους στη Σαρατόγκα της Νέας Υόρκης, όπου εργάζεται ως βιολιστής. Όταν θα εμφανιστεί μια προσοδοφόρα ευκαιρία για περιοδεία από δύο άνδρες που γνώρισε σε μια συναυλία, ο Νόρθαπ μετά από μια νύχτα εξόδου με τους δύο αυτούς άνδρες, ξυπνά από ένα φάρμακο που προκαλεί λήθαργο και βρίσκει τον εαυτό του αλυσοδεμένο στο πάτωμα σε μια φυτεία βαμβακιού στον αμερικανικό Νότο. Εκεί θα τον αγοράσει ένας ιδιοκτήτης σκλάβος, ο Γουίλιαμ Φορντ, ο οποίος θα τον πουλήσει σε μια άλλη φυτεία που τη διοικεί ο σκληρός οδηγός σκλάβων Έντγουιν Επς. Ο Νόρθαπ θα περάσει 12 χρόνια ως σκλάβος πριν την απελευθέρωσή του.
Box office
Με προϋπολογισμό 20.000.000 δολάρια, η ταινία 12 χρόνια σκλάβος έκανε άνοιγμα τριημέρου στην 7η θέση με 6,6 εκατομμύρια δολάρια. Οι συνολικές εισπράξεις στο αμερικανικό box office έφτασαν τα 56,6 εκατομμύριο δολάρια και στον υπόλοιπο κόσμο συγκέντρωσε 131 εκατομμύρια δολάρια. Παγκοσμίως απέφερε 187,7 εκατομμύρια δολάρια.